Patron aplikanta radcowskiego

Zagadnienie dotyczące patronatu na aplikacji radcowskiej jest jednym z najczęściej zadawanych. Kwestia ta poruszana była w kilku wcześniejszych postach dotyczących aplikacji, ale skala ponawianych pytań jest tak duża, że zbieram to zagadnienie w jednym miejscu. Kto to jest patron? Do czego jest potrzebny? Co robi? Jak go znaleźć? Co się stanie jak nie znajdę patrona? W tym wpisie postaram się odpowiedzieć w miarę wyczerpująco na kwestie nurtujące w głównej mierze kandydatów na aplikantów radcowskich.

Ustawa o radcach prawnych

Rozważania zacząć wypada od ustawy, która dla radców i dla aplikantów w zakresie kwestii zawodowych i aplikanckich jest bazą, podstawą.

Ustawa o radcach prawnych kwestii patrona aplikanta radcowskiego poświęca, uwaga, całe dwa ustępy jednego z artykułów stanowiące zdania proste:

Art. 38 ustawy o radcach prawnych

4.  Aplikant radcowski odbywa aplikację radcowską pod kierunkiem patrona wyznaczonego przez radę okręgowej izby radców prawnych.

5.  Zadaniem patrona jest przygotowanie aplikanta radcowskiego do wykonywania zawodu radcy prawnego w rozumieniu niniejszej ustawy.

Dowiadujemy się więc z ustawy bardzo dużo, rozkładając te dwa zdania proste na czynniki pierwsze wiemy, że:

1. aplikant odbywa aplikację pod kierunkiem patrona,

2. patrona wyznacza rada okręgowej izby radców prawnych,

3. patron przygotowuje aplikanta do wykonywania zawodu radcy prawnego.

Z tych wyczerpujących przepisów można wysuwać różne głupie (a może i nie głupie?) pytania, np. czy patronem ma być radca prawny, czy Kowalski z ulicy? Ale jak to - rada mi wyznacza patrona, nie może być nim mój wujek radca?

Jak wspominałam ustawa o radcach prawnych to taka baza, która czasem potrzebuje wsparcia. Powiedzmy sobie szczerze, przytoczone przepisy w ogóle nie rozwiewają wątpliwości, co więcej mogą ich nam nastręczyć jeszcze więcej, dlatego celem wyjaśnienia wszystkich kwestii musimy sięgnąć głębiej.

Regulamin odbywania aplikacji radcowskiej

 

Sięgając głębiej, trafiamy na Regulamin odbywania aplikacji radcowskiej. Czasem warto przeczytać, żeby ktoś Wam nie zarzucił, że nie znacie (i Kodeks Etyki przy okazji też...).

Zagadnienie osoby patrona regulowane jest w § 11 - § 14a Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej i tu w końcu mamy konkrety i zasadniczo wyjaśnienie wszystkich nurtujących aplikanta kwestii.

Z powyższych przepisów dowiadujemy się, że:

1. patronem aplikanta może być radca prawny, który daje rękojmię prawidłowego sprawowania patronatu (jak ktoś mnie zapyta po przeczytaniu tego zdania, czy patronem aplikanta radcowskiego może być adwokat, to uprzedzam: będę strzelać - brzydkimi słowami 😉) i spełnia ŁĄCZNIE poniższe warunki:

a.  jest wpisany na listę radców prawnych i wykonuje zawód radcy prawnego co najmniej 4 lata,
b. nie został orzeczony wobec niego prawomocnie zakaz sprawowania patronatu,
c. nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne (swoją drogą ciekawe, że zakłada się tu sytuację, w której prawomocnie skazany radca prawny wciąż ma prawo wykonywania zawodu, czy ja dokonuję nadinterpretacji?),
d.  nie zalega z płatnością składek członkowskich za okres dłuższy niż 3 miesiące (samorząd musi dbać o swoje finanse 😂),
e. wypełnił obowiązek doskonalenia zawodowego w poprzednim cyklu szkoleniowym (dla tych, którzy nie wiedzą o co tu chodzi - radcy prawni zobowiązani są do ustawicznego kształcenia się, są z tego rozliczani w przyjętych okresach rozliczeniowych, w których muszą zebrać określoną liczbę punktów; punkty otrzymuje się za udział w różnego rodzaju szkoleniach),
f. wyraził zgodę na pełnienie funkcji patrona i złożył oświadczenie, że znane są mu obowiązki patrona.

2. Patrona wyznacza Rada OIRP do dnia 31 stycznia pierwszego roku szkoleniowego aplikanta.

3. Możliwa jest zmiana patrona na wniosek patrona lub aplikanta.

4. Rada, gdy patron, pisząc oględnie, sobie bimba, może z urzędu dokonać zmiany patrona.

5. Patronem może być również radca prawny wpisany na listę w innej Izbie niż aplikant; w takiej sytuacji poza spełnianiem ww. warunków musi być to uzasadnione względami zawodowymi lub szkoleniowymi, a spełnianie przedmiotowych warunków potwierdzić winien Dziekan Rady, w której radca prawny wpisany jest na listę.

6. Radca prawny co do zasady może być patronem nie więcej niż 4 aplikantów jednocześnie, w uzasadnionych przypadkach 5, wg zasad określanych przez Prezydium KRRP dopuszczalne jest tworzenie grup patronackich do 10 aplikantów.

7. Patron ma sporo obowiązków, określa je § 13 Regulaminu odbywania aplikacji, a są to m.in.:

- wpajanie aplikantowi zasad wykonywania zawodu i zaznajamianie z czynnościami wchodzącymi w jego zakres,
- umożliwienie aplikantowi uczestnictwa w rozprawach sądowych z udziałem i pod kierunkiem patrona lub innego wskazanego przez patrona radcy prawnego lub adwokata, co najmniej w wymiarze określonym w programie aplikacji,
- powierzanie aplikantowi opracowania w każdym roku szkoleniowym co najmniej sześciu zadań pisemnych spośród określonych w uchwale Prezydium KRRP.

8.  Patron zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia kierownika szkolenia lub Dziekana o niewywiązywaniu się przez aplikanta z obowiązków; zasada działa też w drugą stronę, tj. aplikant może zawiadomić o zaniedbaniach patrona.

9. W każdym roku szkoleniowym patron zobowiązany jest do przedłożenia kierownikowi szkolenia 2 pisemnych informacji o przebiegu patronatu (zasada nowa, obowiązuje od tego roku szkoleniowego, wcześniej była tylko opinia roczna o aplikancie), za okresy styczeń-czerwiec i lipiec-grudzień.

10. Po zakończeniu każdego roku szkoleniowego patron przedkłada Radzie pisemną opinię o aplikancie.

11. Patronowi mogą być przekazywane informacje z przebiegu szkolenia aplikanta (w tym udostępniane są informacje o wynikach kolokwiów).

Prawo w praktyce

Jak wiadomo, wszystkich zazwyczaj najbardziej interesuje to jak prawo działa w życiu. Wychodząc naprzeciw temu, odpowiadam niniejszym na dwa najczęściej stawiane mi pytania:

1. Jak znaleźć patrona?

- szukać na własną rękę - pytać szefa, chodzić/dzwonić po kancelariach i pytać,
- złożyć wniosek w Izbie o przydzielenie patrona (na pewno każda Izba podaje co roku informacje jak i kiedy to się robi).

2. Co jak nie znajdę patrona?

- patrz wyżej - składasz wniosek o wyznaczenie patrona w miejscu i czasie wyznaczonym przez Izbę.

Jak przeczytaliście w powyższym tekście tak naprawdę to Rada wyznacza Wam patrona - po sprawdzeniu, czy dany radca może być patronem.

Nie stresujcie się na zapas - nie warto. Tylko spokój może na uratować 😉.

Aha. Wniosek o przydzielenie patrona składa każdy aplikant, także ten, który "znalazł go sam" - wniosek jest, hm, alternatywny - jest miejsce na dane do wpisania personaliów osoby, która się zgodziła, a jeśli chcemy "patrona z urzędu" wykreślamy alternatywę dotyczącą podawania personaliów. Jak zobaczycie wniosek, to na pewno będziecie wiedzieć co i jak 😉.

Uściski 😙

Post został opracowany na podstawie:
Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2018, poz. 2115),
Uchwała Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych Nr 90/VII/2009 z dnia 17 października 2009 w sprawie uchwalenia Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej w treści nadanej mu przez Uchwałę Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych Nr 395/X/2019 z dnia 9 stycznia 2019 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej.

Fotografie: autorka.